en

Giới từ en rút gọn thành n’ trước một từ bắt đầu với nguyên âm hoặc h-: n’Asturies (tại Asturias), n’honor (để tỏ lòng tôn kính, để tỏ lòng trân trọng).

Từ dẫn xuất Sửa đổi

Tiếng Iceland Sửa đổi

Phó từ Sửa đổi

en

Làm sao, biết bao, xiếc bao, biết bao nhiêu, sao mà... đến thế.
Nei, Elín? En gaman að sjá þig! — Elín? May gặp được chị!

Liên từ Sửa đổi

en

Nhưng, nhưng mà.
Bjóðum Önnu en ekki Björk. — Hãy rủ Anna nhưng không rủ Björk.

Ég ætla að fá brauð en ekki mjólk. — Xin bánh mì nhưng đừng đưa tôi sữa.
Hơn.
Ég er betri en bróðir minn. — Tôi giỏi hơn em tôi.
Còn.
Jón var sonur hans, en Ása dóttir — John là con trai của ông, còn Ása là con gái của ông.

Ghi chú sử dụng Sửa đổi

Trong câu:

Hún er skemmtilegri en ég. — Chị ấy thích thú hơn tôi.

có thể bỏ qua từ en và đưa chủ ngữ (ég trong câu thí dụ này) trong tặng cách.

Hún er skemmtilegri mér.

Câu vẫn giữ ý nghĩa nhưng bây giờ có tính nghi thức. Có thể đổi chỗ của chủ ngữ (tặng cách) để tự nhiên hơn.

Hún er mér skemmtilegri.

Thành ngữ Sửa đổi

Tiếng Catalan Sửa đổi

Từ nguyên Sửa đổi

ông: Từ tiếng Latinh domine (“ông”).
giới từ: Từ tiếng Latinh ở trong.
đại từ: Từ tiếng Latinh inde (“ở đó”).

Mạo từ Sửa đổi

en gđ (rút gọn n’, gc na)

(Tiếng Catalan miền đông^?) Ông.

Ghi chú sử dụng Sửa đổi

Tuy mạo từ này (và mạo từ giống cái na) là kiểu chuẩn trong tiếng Catalan tại Quần đảo Baleares, nhưng không còn được sử dụng nhiều trong các phương ngôn miền đông khác, và mạo từ hạn định rút gọn l’ được sử dụng trước tên gọi bắt đầu với nguyên âm. Không có mạo từ nhân xưng số nhiều, nên mạo từ hạn định số nhiều els được sử dụng trong mọi phương ngôn.

Đồng nghĩa Sửa đổi

el

Từ dẫn xuất Sửa đổi

can

Giới từ Sửa đổi

en

Ở, tại, trong (nơi chốn, không gian...).
Ở vào, trong (phạm vi, hoàn cảnh, điều kiện, trạng thái, tâm trạng...); trong khi, trong lúc, đang lúc, đang.
Vào, vào trong.
Bằng.
Để.
Về, ở.

Đại từ Sửa đổi

en (ghép trước n’, ghép sau ne, ghép sau rút gọn ’n)

Mấy.
Đấy.
Vậy.
(Thay thế bổ ngữ của động từ nguyên nhân)

Ghi chú sử dụng Sửa đổi

Không có thể sử dụng en hơn một lần như bổ ngữ của một động từ nào đó.
Trong khi en thường thay thế các cụm từ bắt đầu với giới từ de, các cụm phó từ được thay thế bằng hi.
En đôi khi được sử dụng thay vì ho để thay thế một tính từ hoặc danh từ bất định như vị ngữ của một động từ.
Khi en được sử dụng như giới từ trước bổ ngữ của một động từ, bổ ngữ được thay thế bằng hi thay vì en.
No crec en Déu. → No hi crec.

Trợ từ Sửa đổi

en

(Dùng để nhấn mạnh) Có.

Tiếng Đan Mạch Sửa đổi

Từ nguyên Sửa đổi

Từ tiếng Bắc Âu cổ einn, từ tiếng Giéc-manh nguyên thủy *ainaz (“một, vài”), từ tiếng Ấn-Âu nguyên thủy *h₁ói-no- (“một”).

Mạo từ Sửa đổi

en (gt et)

Một; một (nào đó).

Số từ Sửa đổi

en (gt et)

Một.

Đại từ Sửa đổi

en (gt et hoặc ét, hạn định ene)

Một người nào đó, một (người, vật...).

Đồng nghĩa Sửa đổi

én

Tiếng Tây Frisia Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

IPA: /ɛn/

Liên từ Sửa đổi

en

Và, cùng, với.

Tiếng Galicia Sửa đổi

Từ nguyên Sửa đổi

Từ tiếng Latinh in.

Giới từ Sửa đổi

en

Ở, tại, trong (nơi chốn, không gian...).
Ở vào, trong (phạm vi, hoàn cảnh, điều kiện, trạng thái, tâm trạng...); trong khi, trong lúc, đang lúc, đang.
Vào, vào trong.
Bằng.
Để.
Về, ở.

Ghi chú sử dụng Sửa đổi

Giới từ en rút gọn thành n- trước các mạo từ, các đại từ tonic ở ngôi thứ ba, và các từ hạn định algún và outro.

Từ liên hệ Sửa đổi

Tiếng Hà Lan Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

IPA: /ɛn/, /ən/
âm thanh (tập tin)

Nam Hà Lan, Hà Lan (nam giới)

Từ nguyên Sửa đổi

Từ tiếng Hà Lan trung đại ende, từ tiếng Hà Lan cổ enda, từ anda, từ tiếng Giéc-manh nguyên thủy *andi.

Liên từ Sửa đổi

en

Và, cùng, với.
De oude man en de zee — Ông già và biển cả

Thán từ Sửa đổi

en

Vậy, vậy thì.
En, hoe gaat het ermee? — Vậy có khỏe không?
Rồi sao?
En, wat zou dat? — Rồi sao?
(Toán học) Cộng với.
Drie en vier is zeven. — Ba cộng với bốn là bảy.

Từ dẫn xuất Sửa đổi

Từ liên hệ Sửa đổi

Tiếng Ido Sửa đổi

Giới từ Sửa đổi

en

Ở, tại, trong (nơi chốn, không gian...).
Ở vào, trong (phạm vi, hoàn cảnh, điều kiện, trạng thái, tâm trạng...); trong khi, trong lúc, đang lúc, đang.
Vào, vào trong.
Bằng.
Để.
Về, ở.

Tiếng Na Uy (Bokmål) Sửa đổi

Từ nguyên Sửa đổi

Từ tiếng Bắc Âu cổ einn.

Mạo từ Sửa đổi

en gđ (gc ei, gt et)

Một; một (nào đó).

Số từ Sửa đổi

en gđ (gc ei, gt ett)

Một.

Tiếng Phần Lan Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

IPA: /en/

Động từ Sửa đổi

en ngôi thứ nhất (số nhiều emme)

Không phải; không có.

Chia động từ Sửa đổi

Động từ phủ định không có dạng nguyên mẫu. Các lối trình bày, điều khiển, và khả năng y hệt nhau và chỉ được chia ở ngôi thứ nhất.

Xem các dạng lối mệnh lệnh của động từ phủ định älä, älköön, älkäämme, älkää, và älkööt. Dĩ nhiên không thể chia lối mệnh lệnh ở ngôi thứ nhất số ít. Lối mong mỏi (cổ) được chia ở ngôi thứ hai số ít là ällös.

	số ít	số nhiều
ngôi thứ nhất	en	emme
ngôi thứ hai	et	ette
ngôi thứ ba	ei	eivät

Ghi chú sử dụng Sửa đổi

Động từ phủ định được sử dụng cùng với dạng đồng phủ định (connegative) của động từ chính. Dạng đó y hệt với lối mệnh lệnh hiện tại ở ngôi thứ hai số ít. Dạng đồng phủ định của lối khả năng kết thúc với trung tố của lối, -ne-, và dạng đồng phủ định của lối điều khiển kết thúc với trung tố của lối, -isi-. Thời quá khứ của các lối trình bày, điều khiển, và khả năng sử dụng động tính từ quá khứ chủ định số ít (kết thúc với -ut hoặc -yt). Dạng đồng phủ định của động từ chính luôn không có hậu tố nhân xưng.

Lối trình bày:
Minä näen. (Tôi thấy.) → Minä en näe. (Tôi không có thấy.)

Minä näin. (Tôi từng thấy.) → Minä en nähnyt. (Tôi không từng thấy.)

Minä olen nähnyt. (Tôi đã thấy.) → Minä en ole nähnyt. (Tôi chưa thấy.)

Minä olin nähnyt. (Vào lúc đó, tôi đã thấy.) → Minä en ollut nähnyt. (Vào lúc đó, tôi chưa thấy.)
Lối điều khiển:
Minä näkisin. (Nếu vậy, tôi sẽ thấy.) → Minä en näkisi. (Nếu vậy, tôi không sẽ thấy.)

Minä olisin nähnyt. (Nếu vậy, tôi đã sẽ thấy.) → Minä en olisi nähnyt. (Nếu vậy, tôi đã không sẽ thấy.)

Lối khả năng:
Minä nähnen. (Tôi chắc thấy.) → Minä en nähne. (Tôi chắc không thấy.)

Minä lienen nähnyt. (Chắc tôi đã thấy.) → Minä en liene nähnyt. (Chắc tôi chưa thấy.)

Tiếng Pháp Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

IPA: /ɑ̃/

Từ đồng âm Sửa đổi

an

Giới từ Sửa đổi

en /ɑ̃/

(Chỉ nơi chốn) Ở, trong, trên, sang...
Vivre en France — sống ở Pháp

Casque en tête — mũ cát trên đầu

Aller en Angleterre — đi sang nước Anh
(Chỉ thời gian) Trong, đến, về...
En ce moment — trong lúc này

Il partira en septembre — đến tháng chín nó sẽ ra đi

En été — về mùa hè
(Chỉ trường hợp, hoàn cảnh) Trong, trong khi.
En l’absence des témoins — trong khi không có mặt những người làm chứng
(Chỉ sự thay đổi) Thành, làm thành.
Réduire en poussière — nghiền thành bụi

Se déguiser en mendiant — cải trang thành người ăn mày

Rouler un papier en cornet — cuốn tờ giấy thành bồ đài
(Chỉ sự tin tưởng) Ở, vào.
Croire en son ami — tin ở bạn

Avoir confiance en elle — tin vào chị ấy
(Chỉ phương tiện) Bằng, với...
Voyager en avion — đi du lịch bằng máy bay
(Chỉ cách thức) Bằng, thành.
Couper en deux — cắt thành hai
(Chỉ tình trạng, tình hình, thường không dịch)
Vêtements en lambeaux — quần áo rách rưới

Se mettre en colère — nổi nóng

Chambre en désordre — phòng lộn xộn

Être en bonne santé — khỏe mạnh

Être en deuil — có tang; mặc đồ tang
(Chỉ nghề nghiệp, chỉ chuyên môn, không dịch)
Docteur en médecine — bác sĩ y khoa

Licencité en droit — cử nhân luật
(Chỉ chất liệu) Bằng.
Maison en briques — nhà (bằng) gạch

Montre en or — đồng hồ (bằng) vàng
(Chỉ tính chất, thường không dịch)
Pièce en cinq actes — vở kịch năm màn
(Chỉ mục đích) Để, để làm.
Mettre en vente — đưa ra (để) bán

En l’honneur de cette fête — để chào mừng ngày lễ đó

Livrer en proie — nộp để làm mồi
(Chỉ tư cách) Với tư cách là, như.
Parler en soldat — nói với tư cách là quân nhân

Traiter en esclave — đối xử như nô lệ
(Chỉ lĩnh vực) Về.
En politique — về chính trị

En amour — về tình yêu
(Dùng với động từ để chỉ cách tiến hành) Vừa, trong khi.
Travailler en chantant — vừa làm vừa hát

Ne pas parler en mangeant — không nói trong khi ăn

Tham khảo Sửa đổi

"en". Hồ Ngọc Đức, Dự án Từ điển tiếng Việt miễn phí (chi tiết)

Quốc tế ngữ Sửa đổi

Giới từ Sửa đổi

en

Ở, tại, trong (nơi chốn, không gian...).
Ĝi estas en la domo. — Nó ở trong nhà.
(Dùng trước danh từ hoặc cụm từ đổi cách) Vào, vào trong.
Li iras en la domon. — Anh ấy vào nhà.

Từ dẫn xuất Sửa đổi

ene

Tiếng Tatar Crưm Sửa đổi

Danh từ Sửa đổi

en

Bề rộng, bề ngang.

Tiếng Tây Ban Nha Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

IPA: /en/

Từ nguyên Sửa đổi

Từ tiếng Latinh in.

Giới từ Sửa đổi

en

Về, vào, vào lúc, trong, trong lúc (thời gian).
en la antigüedad — vào thời cổ

en 1999 — vào năm 1999

Ocurrió en un tiempo lejano, en Navidad. — Nó xảy ra cách đây lâu, vào lễ Giáng Sinh.

Volvió en un santiamén. — Nó trở lại ngay lập tức.

En dos meses regresaré. — Tôi sẽ trở lại trong vòng hai tháng.
Vào, vào trong.
Ở, tại, trong (nơi chốn, không gian...).
Estoy en casa. — Tôi ở nhà.

Estoy 'en Bogotá. — Tôi ở Bogotá.

Dejé las llaves en la puerta. — Để chìa khóa trên cửa.

en esta página — ở trang này
Trên, ở trên.
Dejé el sombrero en la mesa. — Để nón trên bàn.
Bằng.
No conozco esta palabra en francés. — Tôi không biết cách nói từ này trong tiếng Pháp.

en todos los idiomas — bằng mọi thứ tiếng
(Dùng trước động danh từ) Lúc, vào lúc, trong khoảng, trong lúc.
En saliendo a la calle compraré el diario. — Khi ra đường tôi sẽ mua tờ (nhật) báo.
(Nhiều khi dùng trước động từ nguyên mẫu) Theo; một cách, theo cách, bằng cách.
Noté en tu dejo que eres colombiano. — Tôi nghe giọng bạn là của người Colombia.

No fue en serio, fue en broma. — Không nói thật, chỉ giỡn thôi.

Lo noté en el hablar. — Tôi ghi nó bằng lời nói.
Loại.
tijeras en punta — kéo nhọn
Về, ở.
Es un experto en artes marciales. — Nó là chuyên gia về võ thuật.

Trabaja en biología marina. — Nó làm về sinh học biển.
(Dùng trước danh từ không có mạo từ) Đang là.
un libro en prensa — quyển sách đang in để bán

un edificio en llamas — tòa nhà đang cháy
Về, đến.
Pienso en tí. — Tôi nghĩ đến em.
Vì.
en nuestro afán — vì sự thiết tha của chúng tôi
(Không chính xác^?) Như a
en tiempo y lugar — đúng lúc đúng nơi
(Không chính xác^?) Như como
Habló en jefe. — Anh ấy nói như thể là ông chủ.
(Không chính xác^?) Như con
Salí en dirección a Madrid. — Tôi đã rời đi Madrid.
(Không chính xác^?) Như de
Me admiré en oír tal cosa. — Tôi thích nghe vậy.
(Không chính xác^?) Như para
En el comerciante no es lícito tal cosa. — Đối với chủ tiệm, điều này không có công bằng.
(Không chính xác^?) Như por
en lo que a mí concierne — vì vậy tôi lo

Đồng nghĩa Sửa đổi

trên

sobre

lúc

luego que

theo

por

Thành ngữ Sửa đổi

de ... en ...

Từ ... này sang ... khác.

El perro iba de árbol en arbol. — Chó đi từ cây này sang cây khác.

La mariposa volaba de flor en flor. — Con bướm bay từ hoa này sang hoa khác.

El comerciante va de ciudad en ciudad. — Nhà buôn đi từ thành phố này sang thành phố khác.

de los siglos por los siglos: Muôn đời.

Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Sửa đổi

Từ nguyên Sửa đổi

danh từ: Từ tiếng Thổ Nhĩ Kỳ cổ en, từ tiếng Turk nguyên thủy *ēn (“bề ngang, bề rộng”).
nhất: Từ tiếng Thổ Nhĩ Kỳ cổ eŋ, từ tiếng Turk nguyên thủy.

Danh từ Sửa đổi

en

Bề ngang, bề rộng.
Dấu chứng thực; dấu ấn.

Phó từ Sửa đổi

en

Nhất, hơn cả.
en büyük — lớn nhất

Tiếng Thụy Điển Sửa đổi

Cách phát âm Sửa đổi

người ta, nó

IPA: /ɛn/

một

IPA: /eːn/, /ɛn/

cây bách xù

IPA: /eːn/

Từ nguyên Sửa đổi

người ta, nó: Từ tiếng Thụy Điển cổ han, từ han.
một: Từ tiếng Bắc Âu cổ einn, từ tiếng Giéc-manh nguyên thủy *ainaz.
cây bách xù: Từ ene, từ tiếng Bắc Âu cổ einir.

Đại từ Sửa đổi

en (nhân xưng man, sở hữu ens)

Người ta, ai.
(Địa phương, thông tục) Nó, hắn, ông ấy, anh ấy. Đổi cách và tặng cách của của han
Jo, ja’ gav’en brevet. — Có, tôi đã đưa bức thư cho anh ấy.