萊

Tra từ bắt đầu bởi

萊

Chữ Hán

萊 U+840A, 萊 CJK UNIFIED IDEOGRAPH-840A ← 萉 [U+8409] CJK Unified Ideographs 萋 → [U+840B]

phồn.		萊
giản.		莱

(This form in the hanzi box is uncreated: "莱".)

Tra cứu

萊 (bộ thủ Khang Hi 140, 艸+8, 14 nét, Thương Hiệt 廿木人人 (TDOO), tứ giác hiệu mã 4490₈, hình thái ⿱艹來)

• Số nét: 14

• Bộ thủ: 艸 + 8 nét

Chuyển tự

• Chữ Latinh
  • Phiên âm Hán-Việt: lai

Tham khảo

• Khang Hi từ điển: tr. 1041, ký tự 2
• Đại Hán-Hòa từ điển: ký tự 31262
• Dae Jaweon: tr. 1499, ký tự 23
• Hán ngữ Đại Tự điển (ấn bản đầu tiên): tập 5, tr. 3230, ký tự 8
• Dữ liệu Unihan: U+840A

Chữ Nôm

(trợ giúp hiển thị và nhập chữ Nôm)

萊 viết theo chữ quốc ngữ

lai, lài

Tra mục từ trên để biết ngữ nghĩa tiếng Việt.

Cách phát âm

• Dạng Nôm của lai.

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
laːj˧˧	laːj˧˥		laːj˧˧
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
laːj˧˥			laːj˧˥˧

蓬萊隔󰋇𬋟湄 ― Sân lai cách mấy nắng mưa (Kiều c.1045)

• Dạng Nôm của lài.

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
la̤ːj˨˩	laːj˧˧		laːj˨˩
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
laːj˧˧

花萊 ― hoa lài

Tham khảo

1. Hồ Lê (chủ biên) (1976) Bảng tra chữ nôm, Hà Nội: Viện Ngôn ngữ học, Uỷ ban khoa học xã hội Việt Nam, tr. 168
2. Đại Nam Quấc âm tự vị, quyển I tr. 528 & 530

Tiếng Nhật

Shinjitai (extended)	莱
Kyūjitai	萊

Kanji

萊

(“Jinmeiyō” kanji used for names, kyūjitai kanji, shinjitai form 莱)

1. Cỏ lai.
2. Cánh đồng rậm cỏ.

Âm đọc

• Go-on: らい (rai)
• Kan-on: らい (rai)
• Kan’yō-on: り (ri)
• Kun: あかざ (akaza, 萊); あわち (awachi, 萊); こうがい (kōgai, 萊)

Danh từ riêng

1. Tên riêng bằng chữ Kanji rai, ri.

   萊 ― ライ ― Rai

Tiếng Nhật cổ

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 萊.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɾa̠i]

Danh từ

萊(らい) (rai) 

1. Lai

   若伊尹、萊朱則見而知之 (盡心下)

   伊尹萊朱の若きは則ち見て之を知り

   Nhược y doãn, lai chu tắc kiến nhi tri chi - Y Doãn, Lai Chu nhìn thấy là biết (Mạnh Tử)

Tiếng Tày

Cách phát âm

• (Thạch An – Tràng Định) IPA^{(ghi chú)}: [paːj˧˧]
• (Trùng Khánh) IPA^{(ghi chú)}: [paːj˦˥]
• Phonetic: pai

Danh từ

萊

• Dạng Nôm Tày của piai.

𪜚速萊栈派橈般

Mươi tốc piai dàn phải nghịu ban

Sương đậu đầu sàn như hoa gạo bay (Ca dao)

Tham khảo

• Dương Nhật Thanh, Hoàng Tuấn Nam (2003) Hoàng Triều Ân, editor, Từ điển chữ Nôm Tày‎^[1] (bằng tiếng Việt), Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội

Tiếng Triều Tiên

Cách phát âm

• (HQ tiêu chuẩn/Seoul) IPA^{(ghi chú)}: [ɾɛ] ~ [ɾe̞] ~ [nɛ] ~ [ne̞]
• Ngữ âm Hangul: [래/레/내/네]

Hanja

萊 eumhun 명아주 래 (myeong'aju rae). Hàn Quốc 명아주 내 (myeong'aju nae)

1. Dạng hanja^? của 래 (“내”).

   萊菔 ― 내복 ― củ cải Trung Quốc

Tham khảo

1. 국제퇴계학회 대구경북지부 (國際退溪學會 大邱慶北支部) (2007). Digital Hanja Dictionary, 전자사전／電子字典. 萊

Tiếng Triều Tiên trung đại

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 萊.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɾɛ] ~ [ɾe̞] ~ [nɛ] ~ [ne̞]

Hanja

萊

1. Dạng Hán tự của 래 hoặc 내 (nae).

   蓬萊琴事蹟

   봉래금사적 (홍대용)

   Bồng Lai cầm sự tích (Hong Dae-yong - Hồng Đại Dung)

Tiếng Trung Quốc

Nguồn gốc ký tự

Sự tiến hóa của chữ 萊
Thuyết văn giải tự (biên soạn vào thời Hán)
Tiểu triện

Các ký tự trong cùng chuỗi ngữ âm (來) (Zhengzhang, 2003) 

	Tiếng Hán thượng cổ
來
萊
淶
徠
崍
郲
騋
猍
鯠
鶆
庲
棶
斄
逨
麳
唻
賚
睞
勑
誺
倈
憖
猌
麥

Cách phát âm

• Quan thoại

  (Bính âm): lái (lai²)

  (Chú âm phù hiệu): ㄌㄞˊ

• Quảng Đông (Việt bính): loi⁴

---

• Quan thoại
  • (Hán ngữ tiêu chuẩn)⁺
    • Bính âm: lái
    • Chú âm phù hiệu: ㄌㄞˊ
    • Tongyong Pinyin: lái
    • Wade–Giles: lai²
    • Yale: lái
    • Gwoyeu Romatzyh: lai
    • Palladius: лай (laj)
    • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /laɪ̯³⁵/
• Quảng Đông
  • (Standard Cantonese, Guangzhou–Hong Kong)
    • Jyutping: loi⁴
    • Yale: lòih
    • Cantonese Pinyin: loi⁴
    • Guangdong Romanization: loi⁴
    • Sinological IPA ^(key): /lɔːi̯²¹/

Danh từ

萊

1. Cỏ lai (Chenopodium), cây lê.

   北山有萊 (南山有臺)

   Bắc sơn hữu lai

   Núi Bắc có cỏ lai (Khổng Tử - Nam sơn hữu đài)

2. Cỏ dại.
3. Đất hoang ngoài thành thời xưa.

   帝 城 東 邊 蕃 草 萊

   Đế thành đông biên phồn thảo lai

   Đế thành nọ mé bên đông, Mấy gian nhà cũ giữa vùng trại hoang. (Truyền kỳ mạn lục)

4. Nước Lai, họ Lai.

   蓬萊宮中日月長

   Bồng Lai cung trung nhật nguyệt trường

   Chốn tiên cung thư thái hàng ngày (Trường hận ca)

Động từ

萊

1. Nhổ cỏ, giãy cỏ.

Tham khảo

1. Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2008) Từ điển Trung Việt, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, tr. 717