洪

Tra từ bắt đầu bởi

洪

Xem thêm: 洚

Chữ Hán

洪 U+6D2A, 洪 CJK UNIFIED IDEOGRAPH-6D2A ← 洩 [U+6D29] CJK Unified Ideographs 洫 → [U+6D2B]

giản. và phồn.		洪

Tra cứu

洪 (bộ thủ Khang Hi 85, 水+6, 9 nét, Thương Hiệt 水廿金 (ETC), tứ giác hiệu mã 3418₁, hình thái ⿰氵共)

Chuyển tự

• Chữ Latinh
  • Phiên âm Hán-Việt: hồng

Từ dẫn xuất

• 篊 葓 霟 鍙 𪡥 𥈰 𨩅 𪃡 𢝳 𮤷 𬮍

Tham khảo

• Khang Hi từ điển: tr. 621, ký tự 21
• Đại Hán-Hòa từ điển: ký tự 17402
• Dae Jaweon: tr. 1017, ký tự 13
• Hán ngữ Đại Tự điển (ấn bản đầu tiên): tập 3, tr. 1602, ký tự 4
• Dữ liệu Unihan: U+6D2A

Chữ Nôm

(trợ giúp hiển thị và nhập chữ Nôm)

洪 viết theo chữ quốc ngữ

hòng, hồng

Tra mục từ trên để biết ngữ nghĩa tiếng Việt.

Cách phát âm

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
ha̤wŋ˨˩	hawŋ˧˧		hawŋ˨˩
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
hawŋ˧˧

• Dạng Nôm của hòng.

  渚洪 ― chớ hòng

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
hə̤wŋ˨˩	həwŋ˧˧		həwŋ˨˩
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
həwŋ˧˧

• Dạng Nôm của hồng.

  1820, Nguyễn Du (阮攸), Đoạn trường tân thanh (Truyện Kiều)‎^[1], xuất bản 1872, dòng 1065:

  葛(Cát)洪(hồng)女(nỡ)底(để)朱(cho)苔(đầy)墮(đoạ)花(hoa)

Tham khảo

1. Hồ Lê (chủ biên) (1976) Bảng tra chữ nôm, Hà Nội: Viện Ngôn ngữ học, Uỷ ban khoa học xã hội Việt Nam, tr. 81
2. Huỳnh Tịnh Của (1895) Đại Nam Quấc âm tự vị, Tập I tr. 445-446

Tiếng Nhật

Kanji

洪

(common “Jōyō” kanji)

Âm đọc

• Go-on: ぐ (gu)
• Kan-on: こう (kō, Jōyō)
• Kun: おおみず (ōmizu, 洪)

Mô tả

1. Lụt.

   洪水 ― こうずい ― hồng thủy

Tiếng Nhật cổ

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 洪.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ko̞ː]

Mô tả

洪

1. Hồng

   ~, Tả Khâu Minh (左丘明), “Hoàn công (桓公)”, trong Tả truyện (春秋左氏傳):

   洪（こう）池（ち）

   Hồng Trì

Tiếng Okinawa

Kanji

洪

(common “Jōyō” kanji)

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ko̞ː]

Mô tả

1. Hồng -uumiji.

   洪水 ― こうずい ― hồng thủy

Tham khảo

1. 沖縄語辞典 データ集, ấn bản 9, National Institute for Japanese Language and Linguistics, 2001

Tiếng Triều Tiên

Cách phát âm

• (HQ tiêu chuẩn/Seoul) IPA^{(ghi chú)}: [ɸʷo̞ŋ]
• Ngữ âm Hangul: [홍]

Hanja

洪 (hangeul 홍 (hong))

1. Dạng hanja^? của 홍.

   洪鈞 ― 홍균 ― trời

Tham khảo

1. 국제퇴계학회 대구경북지부 (國際退溪學會 大邱慶北支部) (2007). Digital Hanja Dictionary, 전자사전／電子字典. 홍

Tiếng Triều Tiên trung đại

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 洪.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɸʷo̞ŋ]

Hanja

洪

1. Dạng Hán tự của 홍 (hwong).

   Thế kỷ 17, 허균 (許筠 - Hứa Quân), 홍길동전 (洪吉童傳 - Hồng Cát Đồng truyện):

Tiếng Trung Quốc

Nguồn gốc ký tự

Sự tiến hóa của chữ 洪
Thuyết văn giải tự (biên soạn vào thời Hán)	Lục thư thông (biên soạn vào thời Minh)
Tiểu triện	Sao chép văn tự cổ

Các ký tự trong cùng chuỗi ngữ âm (共) (Zhengzhang, 2003) 

	Tiếng Hán thượng cổ
港
巷
衖
鬨
烘
洪
鉷
谼
葓
哄
蕻
恭
供
龔
珙
共
髸
拱
拲
蛬
栱
輁
舼
輂

Chữ hình thanh (形聲) : hình 水 (“thủy”) + thanh 共 ().

Cách phát âm

• Quan thoại

  (Bính âm): hóng (hong²)

  (Chú âm phù hiệu): ㄏㄨㄥˊ

• Quảng Đông (Việt bính): hung⁴
• Khách Gia

  (Sixian, PFS): fùng

  (Mai Huyện, Quảng Đông): fung²

• Tấn (Wiktionary): hung¹
• Mân Bắc (KCR): ǒ̤ng
• Mân Đông (BUC): hùng
• Mân Nam

  (Mân Tuyền Chương, POJ): âng / hông

  (Triều Châu, Peng'im): hong⁵ / ang⁵

• Tương (Trường Sa, Wiktionary): hen²

---

• Quan thoại
  • (Hán ngữ tiêu chuẩn)⁺
    • Bính âm: hóng
    • Chú âm phù hiệu: ㄏㄨㄥˊ
    • Tongyong Pinyin: hóng
    • Wade–Giles: hung²
    • Yale: húng
    • Gwoyeu Romatzyh: horng
    • Palladius: хун (xun)
    • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /xʊŋ³⁵/
• Quảng Đông
  • (Standard Cantonese, Guangzhou–Hong Kong)
    • Jyutping: hung⁴
    • Yale: hùhng
    • Cantonese Pinyin: hung⁴
    • Guangdong Romanization: hung⁴
    • Sinological IPA ^(key): /hʊŋ²¹/
• Khách Gia
  • (Sixian, bao gồm Miêu Lật và Mỹ Nùng)
    • Pha̍k-fa-sṳ: fùng
    • Hệ thống La Mã hóa tiếng Khách Gia: fungˇ
    • Bính âm tiếng Khách Gia: fung²
    • IPA Hán học : /fuŋ¹¹/
  • (Mai Huyện)
    • Quảng Đông: fung²
    • IPA Hán học : /fʊŋ¹¹/
• Tấn
  • (Thái Nguyên)⁺
    • Wiktionary: hung¹
    • IPA Hán học (old-style): /xũŋ¹¹/
• Mân Bắc
  • (Kiến Âu)
    • La Mã hóa phương ngữ Kiến Ninh: ǒ̤ng
    • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /ɔŋ²¹/
• Mân Đông
  • (Phúc Châu)
    • Bàng-uâ-cê: hùng
    • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /huŋ⁵³/
• Mân Nam
  • (Mân Tuyền Chương: Xiamen, Quanzhou, Zhangzhou, Đài Loan (thường dùng), Singapore)
    • Phiên âm Bạch thoại: âng
    • Tâi-lô: âng
    • Phofsit Daibuun: aang
    • IPA (Cao Hùng): /aŋ²³/
    • IPA (Chương Châu): /aŋ¹³/
    • IPA (Hạ Môn, Tuyền Châu, Đài Bắc, Singapore): /aŋ²⁴/
  • (Mân Tuyền Chương: Hạ Môn, Tuyền Châu, Chương Châu, Đài Loan (thường dùng))
    • Phiên âm Bạch thoại: hông
    • Tâi-lô: hông
    • Phofsit Daibuun: hoong
    • IPA (Cao Hùng): /hɔŋ²³/
    • IPA (Chương Châu): /hɔŋ¹³/
    • IPA (Hạ Môn, Tuyền Châu, Đài Bắc): /hɔŋ²⁴/

Ghi chú:

• âng - bạch thoại (bao gồm họ);
• hông - văn ngôn.

• (Triều Châu)
  • Peng'im: hong⁵ / ang⁵
  • Phiên âm Bạch thoại-like: hông / âng
  • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /hoŋ⁵⁵/, /aŋ⁵⁵/

Ghi chú: ang5 - họ.

• Tương
  • (Trường Sa)
    • Wiktionary: hen²
    • IPA Hán học ^{(ghi chú)}: /xən¹³/

Danh từ

洪

1. Hồng thủy, lũ lụt.

   1919, Calvin Wilson Mateer (狄考文) và cộng sự, “Sáng 7:10 (出埃及記)”, trong Kinh Thánh (聖經 (和合本)):

   過了那七天、洪水氾濫在地上。

   Sau bảy ngày, nước lụt xảy có trên mặt đất.

Danh từ riêng

洪

1. Họ Hồng.

   洪秀全 ― Hồng Tú Toàn

Tính từ

洪

1. Lớn.

   502-557, Chu Hưng Tự (周興嗣), Thiên tự văn (千字文):

   天地玄黃　宇宙洪荒

   Thiên địa huyền hoàng, vũ trụ hồng hoang

Tham khảo

1. “洪”, 漢語多功能字庫 (Hán ngữ đa công năng tự khố)‎^[2], 香港中文大學 (Đại học Trung văn Hồng Kông), 2014–
2. “洪”, 教育部異體字字典 (Giáo dục bộ dị thể tự tự điển)‎^[3], Bộ Giáo dục, Đài Loan, 2017
3. Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2008) Từ điển Trung Việt, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, tr. 498