瓜

Tra từ bắt đầu bởi

瓜

Xem thêm: 爪

Chữ Hán

瓜 U+74DC, 瓜 CJK UNIFIED IDEOGRAPH-74DC ← 瓛 [U+74DB] CJK Unified Ideographs 瓝 → [U+74DD]

Bút thuận

Tra cứu

瓜 (bộ thủ Khang Hi 97, 瓜+0, 5 nét in Chinese, 6 strokes in Japanese, Thương Hiệt 竹女戈人 (HVIO), tứ giác hiệu mã 7223₀, hình thái ⿸𠂆⿰厶㇏ hoặc ⿻𤓰丶)

Chuyển tự

• Chữ Latinh
  • Phiên âm Hán-Việt: qua

Tham khảo

• Khang Hi từ điển: tr. 746, ký tự 1
• Đại Hán-Hòa từ điển: ký tự 21371
• Dae Jaweon: tr. 1154, ký tự 14
• Hán ngữ Đại Tự điển (ấn bản đầu tiên): tập 4, tr. 2654, ký tự 1
• Dữ liệu Unihan: U+74DC

Chữ Nôm

(trợ giúp hiển thị và nhập chữ Nôm)

瓜 viết theo chữ quốc ngữ

qua, dưa

Tra mục từ trên để biết ngữ nghĩa tiếng Việt.

Cách phát âm

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
kwaː˧˧	kwaː˧˥		waː˧˧
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
kwaː˧˥			kwaː˧˥˧

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
zɨə˧˧	jɨə˧˥		jɨə˧˧
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
ɟɨə˧˥			ɟɨə˧˥˧

• Dạng Nôm của qua.

苦瓜 ― khổ qua ― mướp đắng

• Dạng Nôm của dưa.

Tham khảo

1. Hồ Lê (chủ biên) (1976) Bảng tra chữ nôm, Hà Nội: Viện Ngôn ngữ học, Uỷ ban khoa học xã hội Việt Nam, tr. 24
2. Huỳnh Tịnh Của (1895) Đại Nam Quấc âm tự vị, quyển II, tr. 215

Tiếng Kikai

Kanji

瓜 (hiragana うい, romaji ui)

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 瓜 (uri, “dưa, bầu, bí”).

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɯ̟ᵝi]

Danh từ

瓜(うい) (ui) 

1. Bầu bí.

   胡瓜 ― きうい (kiui) ― dưa leo

Tham khảo

1. きうい【胡瓜・黄瓜】, JLect, 2023

Tiếng Miyako

Kanji

瓜 (hiragana うーㇲ゙, romaji ūz)

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 瓜 (uri, “dưa, bầu, bí”), có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 오이 (oi).

Danh từ

瓜 (hiragana うーㇲ゙, romaji ūz)

1. Dưa.
2. Bầu, bí.

Tiếng Nhật

Kanji

瓜

(“Jinmeiyō” kanji used for names)

1. Dưa, bầu, bí.

Âm đọc

• Go-on: け (ke)^{←け (ke, historical)←くゑ (kwe, ancient)}
• Kan-on: か (ka)^{←くわ (kwa, historical)}
• Kun: うり (uri, 瓜)

Từ nguyên

Kanji trong mục từ này
瓜
うり Jinmeiyō
kun’yomi

Từ tiếng Nhật cổ 瓜, xuất hiện trong Vạn diệp tập biên soạn sau năm 759.
Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 오이 (oi, “dưa leo”); tương ứng với các từ khác trong Ngữ hệ Nhật Bản-Lưu Cầu như tiếng Kikai 瓜 (ui) và tiếng Yoron 瓜 (ui).

Danh từ

瓜(うり) (uri) 

1. Dưa, bầu, bí.

   瓜田に履を納れず、李下に冠を正さず ― qua điền lý hạ

Ghi chú sử dụng

Như thông lệ gọi tên trong sinh vật học, từ này thường được viết bằng chữ Katakana là ウリ.

Tiếng Nhật cổ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [kɯ̟ᵝɰᵝa̠]

Danh từ

瓜(くわ) (kuwa) 

1. Dưa.

   1924, “003 莊公”, Tả truyện 春秋左氏傳:

   瓜の時にして往く。

   Mùa dưa đến và qua.

Tiếng Okinawa

Kanji

瓜

(“Jinmeiyō” kanji used for names)

Từ nguyên

Kanji trong mục từ này
瓜
うい Jinmeiyō
kun’yomi

Cùng gốc với tiếng Nhật 瓜 (uri, “dưa, bầu, bí”), có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 오이 (oi)

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɯ̟ᵝi]

Âm đọc

• Kun: うり (uri, 瓜)

Danh từ

瓜(うい) (ui) 

1. Dưa.
2. Bầu, bí.

   南瓜 ― かぼちゃ ― bí đỏ

Tham khảo

1. 沖縄語辞典 データ集, ấn bản 9, National Institute for Japanese Language and Linguistics, 2001

Tiếng Tày

Cách phát âm

• (Thạch An – Tràng Định) IPA^{(ghi chú)}: [kwaː˧˧]
• (Trùng Khánh) IPA^{(ghi chú)}: [kwaː˦˥]
• Phonetic: qua

Danh từ

瓜 (qua)

• Dạng Nôm Tày của qua (“bí đỏ”).

𫇥瓜曾𫇥荳

Bioóc qua tằng bioóc thúa

Hoa bí và hoa đỗ. (Then Quẻn lẩu)

Tham khảo

• Dương Nhật Thanh; Hoàng Tuấn Nam (2003), Hoàng Triều Ân (biên tập viên), Từ điển chữ Nôm Tày‎^[1] (bằng tiếng Việt), Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội

Tiếng Triều Tiên

Cách phát âm

• (HQ tiêu chuẩn/Seoul) IPA^{(ghi chú)}: [o̞i kwa̠]
• Ngữ âm Hangul: [오이 과]

Hanja

瓜 (eumhun 오이 (oi) 과 (gwa))

1. Dạng hanja^? của 오이 과.

   西瓜 ― 서과 ― dưa hấu

Tham khảo

1. 국제퇴계학회 대구경북지부 (國際退溪學會 大邱慶北支部) (2007). Digital Hanja Dictionary, 전자사전／電子字典. 瓜

Tiếng Triều Tiên trung đại

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 瓜.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [o̞i kwa̠]

Hanja

瓜

1. Dạng Hán tự của 오이 (oi) 과 (gwa).

   1610, Hứa Tuấn (허준), “외형편”, Đông y bảo giám (동의보감):

   鼻痔宜瓜丁散白黃散羊肺散

   Trị mũi nên dùng Qua Đinh tán, Bạch Hoàng tán, Dương Phế tán

Tiếng Trung Quốc

Nguồn gốc ký tự

Sự tiến hóa của chữ 瓜
Chiến Quốc	Thuyết văn giải tự (biên soạn vào thời Hán)	Lục thư thông (biên soạn vào thời Minh)
Kim văn	Tiểu triện	Sao chép văn tự cổ

Các ký tự trong cùng chuỗi ngữ âm (瓜) (Zhengzhang, 2003) 

	Tiếng Hán thượng cổ
瓜
坬
窊
畖
搲
攨
孤
苽
胍
泒
呱
觚
柧
罛
軱
菰
箛
狐
弧

Danh từ

瓜

1. Dưa.

   西瓜 ― xīguā ― dưa hấu

   1919, Calvin Wilson Mateer (狄考文) và cộng sự, “Dân số ký 11:5 (民數記)”, Kinh Thánh (聖經 (和合本)):

   我們記得在埃及的時候、不花錢就喫魚、也記得有黃瓜、西瓜、韮菜、葱、蒜。

   Chúng tôi nhớ những cá chúng tôi ăn nhưng không tại xứ Ê-díp-tô, những dưa chuột, dưa gang, củ kiệu, hành, và tỏi.

Tham khảo

1. Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2008) Từ điển Trung Việt, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, tr. 433

Tiếng Yoron

Kanji

瓜 (hiragana うい, romaji ui)

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 瓜 (uri, “dưa, bầu, bí”).

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ʔui]

Danh từ

瓜(うい) (ui) 

1. Dưa leo.
2. Bầu bí.

   南瓜 ― なるかん (narukan) ― giống bí ngô mùa đông Nhật Bản

Tham khảo

1. うい【瓜】, JLect, 2023