οἶκος

Xem thêm: οίκος và ϝοῖκος

Tiếng Hy Lạp cổ

Cách viết khác

• ϝοῖκος (woîkos)
• ͷοῖκυ (voîku) — Pamphylian

Từ nguyên

Từ ϝοῖκος (woîkos) < tiếng Hellen nguyên thuỷ *wóikos < tiếng Ấn-Âu nguyên thuỷ *weyḱ- (“vào, định cư; định cư, nhà ở, làng”). Các từ cùng gốc bao gồm , tiếng Latinh vīcus (trong đó có tiếng Anh wick (“làng”)), tiếng Slav nguyên thuỷ *vьsь (“làng”), tiếng Phạn विश् (viś) và वेश (veśa), tiếng Goth 𐍅𐌴𐌹𐌷𐍃 (weihs), và tiếng Albani vis.

Cách phát âm

 

• IPA^{(ghi chú)}: /ôi̯.kos/ → /ˈy.kos/ → /ˈi.kos/

• (tk. 5 TCN, Attica) IPA^{(ghi chú)}: /ôi̯.kos/
• (tk. 1, Ai Cập) IPA^{(ghi chú)}: /ˈy.kos/
• (tk. 4, Koine) IPA^{(ghi chú)}: /ˈy.kos/
• (tk. 10, Đông La Mã) IPA^{(ghi chú)}: /ˈy.kos/
• (tk. 15, Constantinopolis) IPA^{(ghi chú)}: /ˈi.kos/

• • (cổ đại)

    (tập tin)

Danh từ

οἶκος (oîkos) gđ (gen. οἴκου); biến cách kiểu 2

1. Nhà, chỗ ở.
   • 800 TCN – 600 TCN, Homer, Iliad 24.471:

     γέρων δ’ ἰθὺς κίεν οἴκου

     gérōn d’ ithùs kíen oíkou

     nhưng ông già đã đi thẳng về phía nhà

   • 800 TCN – 600 TCN, Homer, Odyssey 23.7:

     ἦλθ’ Ὀδυσεὺς καὶ οἶκον ἱκάνεται

     êlth’ Oduseùs kaì oîkon hikánetai

     Odysseus đang ở đây và đã về nhà

2. Phòng, buồng.
   • 800 TCN – 600 TCN, Homer, Odyssey 1.356:

     ἀλλ’ εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ’ αὐτῆς ἔργα κόμιζε

     all’ eis oîkon ioûsa tà s’ autês érga kómize

     Nhưng hãy về phòng và bận rộn với công việc của mình

3. Nhà họp, hội trường; đài kỷ niệm.
   • 460 TCN – 420 TCN, Herodotus, Histories 8.143
   • 408 TCN, Euripides, The Phoenician Women 1373
   • 423 TCN, Aristophanes, The Clouds 600
   • 70 CN – 110 CN, The Gospel of Matthew 21:13
   • 100 TCN – 1 TCN, Diodorus Siculus, Library 1.51
4. Lồng chim.
   • 100 TCN – 1 TCN, Diodorus Siculus, Library 13.82
5. (astrology) Nơi cư trú của một hành tinh.
   • 175 CN – 235 CN, Claudius Aelianus, On the Nature of Animals 12.7
   • 120 CN – 175 CN, Vettius Valens, Anthology 7.25
   • 300 CN – 500 CN, Book of Sothis 2.141
   • 1115 – 1195, Eustathius of Thessalonica, Collected Works 162.2
6. Tài sản, thừa kế.
   • 800 TCN – 600 TCN, Homer, Odyssey 2.64:

     οὐδ’ ἔτι καλῶς οἶκος ἐμὸς διόλωλε

     oud’ éti kalôs oîkos emòs diólōle

     và sau tất cả những gì có vẻ như tài sản của tôi đã bị phá hủy

7. Nhà hoặc gia đình trị vì.
   • 460 TCN – 420 TCN, Herodotus, Histories 5.31.4:

     σὺ ἐς οἶκον τὸν βασιλέος ἐξηγητὴς γίνεαι πρηγμάτων ἀγαθῶν

     sù es oîkon tòn basiléos exēgētḕs gíneai prēgmátōn agathôn

     Kế hoạch ngươi đề ra có lợi cho nhà vua

Biến tố

Biến cách kiểu 2 của ὁ οἶκος; τοῦ οἴκου (Attica)

Cách / #	Số ít	Số kép	Số nhiều
Nominative	ὁ οἶκος ho oîkos	ὁ οἶκος ho oîkos	ὁ οἶκος ho oîkos
Genitive	τοῦ οἴκου toû oíkou	τοῦ οἴκου toû oíkou	τοῦ οἴκου toû oíkou
Dative	τῷ οἴκῳ tôi oíkōi	τῷ οἴκῳ tôi oíkōi	τῷ οἴκῳ tôi oíkōi
Accusative	τὸν οἶκον tòn oîkon	τὸν οἶκον tòn oîkon	τὸν οἶκον tòn oîkon
Vocative	οἶκε oîke	οἶκε oîke	οἶκε oîke
Lưu ý:	Bảng này cung cấp các đuôi biến tố của phương ngữ Attica. Đối với biến cách trong phương ngữ khác, xem Phụ lục:Biến cách phương ngữ tiếng Hy Lạp Attica.

Biến cách kiểu 2 của ὁ ϝοῖκος; τοῦ ϝοίκω (Laconian)

Cách / #	Số ít	Số kép	Số nhiều
Nominative	ὁ ϝοῖκος ho woîkos	ὁ ϝοῖκος ho woîkos	ὁ ϝοῖκος ho woîkos
Genitive	τοῦ ϝοίκω toû woíkō	τοῦ ϝοίκω toû woíkō	τοῦ ϝοίκω toû woíkō
Dative	τῷ ϝοίκῳ tôi woíkōi	τῷ ϝοίκῳ tôi woíkōi	τῷ ϝοίκῳ tôi woíkōi
Accusative	τὸν ϝοῖκον tòn woîkon	τὸν ϝοῖκον tòn woîkon	τὸν ϝοῖκον tòn woîkon
Vocative	ϝοῖκε woîke	ϝοῖκε woîke	ϝοῖκε woîke
Lưu ý:	Các phương ngữ khác ngoài Attica không được chứng thực rõ ràng. Một số dạng có thể dựa trên phỏng đoán. Chú ý khi sử dụng các dạng này.

Đồng nghĩa

• δόμος (dómos)

Từ dẫn xuất

• κάτοικος (kátoikos)
• Μενοικεύς (Menoikeús)
• μύλοικος (múloikos)
• οἰκοβᾰσῐλικόν (oikobasilikón)
• οἰκόβῐος (oikóbios)
• οἰκογενής (oikogenḗs)
• οἰκοδέγμων (oikodégmōn)
• οἰκοδέκτωρ (oikodéktōr)
• οἰκοδεσπόζω (oikodespózō)
• οἰκοδέσποινᾰ (oikodéspoina)
• οἰκοδεσπότης (oikodespótēs)
• οἰκοδῐ́αιτος (oikodíaitos)
• οἰκοδομέω (oikodoméō)
• οἰκοδοχεύς (oikodokheús)
• οἰκόθετος (oikóthetos)
• οἰκόθρεπτος (oikóthreptos)
• οἰκοκερδής (oikokerdḗs)
• οἰκοκρᾰτέομαι (oikokratéomai)
• οἰκομᾰχῐ́ᾱ (oikomakhíā)
• οἰκονομέω (oikonoméō)
• οἰκοποιός (oikopoiós)
• οἰκόσῑτος (oikósītos)
• οἰκοσκευή (oikoskeuḗ)
• οἰκοσκοπικόν (oikoskopikón)
• οἰκοσόος (oikosóos)
• οἰκοτρᾰφής (oikotraphḗs)
• οἴκοτριψ (oíkotrips)
• οἰκότροφος (oikótrophos)
• οἰκοτῠ́ραννος (oikotúrannos)
• οἰκουργός (oikourgós)
• οἰκουρός (oikourós)
• οἰκόφθορος (oikóphthoros)
• οἰκοφόρος (oikophóros)
• οἰκοφῠ́λαξ (oikophúlax)
• οἰκῶνᾰξ (oikônax)
• οἰκωφελής (oikōphelḗs)
• πᾰ́ροικος (pároikos)

 

Từ liên hệ

• οἴκᾰδε (oíkade)
• οἰκᾰ́ρῐον (oikárion)
• οἴκει (oíkei)
• οἰκεῖος (oikeîos)
• οἰκέτης (oikétēs)
• οἰκεύς (oikeús)
• οἰκέω (oikéō)
• οἰκῐ́ᾱ (oikíā)
• οἰκῐ́δῐος (oikídios)
• οἰκῐ́ζω (oikízō)
• οἰκῐ́ον (oikíon)
• οἴκισῐς (oíkisis)
• οἰκῐ́σκος (oikískos)
• οἴκοθεν (oíkothen)
• οἴκοι (oíkoi)
• οἶκόνδε (oîkónde)
• οἴκοσε (oíkose)

 

Hậu duệ

• Tiếng Hy Lạp: οίκος (oíkos)

Đọc thêm

• Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• οἶκος in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette

• Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: Đại học Oklahoma Press, xuất bản 1963

• Bản mẫu:R:Slater
• G3624 tại Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible

• Bản mẫu:R:LBG
• Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
• BDAG
• Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN