Wiktionary:Quy định mục từ

Viết tắt:
WT:QDMT

Trang này giải thích một quy định chính thức của Wiktionary tiếng Việt.
Nó được đa số các thành viên chấp nhận và được xem là chuẩn mực mà tất cả các thành viên nên tuân thủ. Xin đừng sửa đổi trang này trừ khi sửa đổi của bạn đã được sự đồng thuận. Nếu bạn muốn đề nghị những sửa đổi hoặc hoài nghi về quy định nào đó, xin hãy sử dụng trang thảo luận chung.

Wiktionary tiếng Việt là một dự án từ điển định nghĩa tất cả các từ trong tất cả ngôn ngữ bằng tiếng Việt. Các mục từ tại dự án tuân theo các quy định dưới đây.

Quy tắc chung

"Từ" là một từ rộng

Một mục từ không cần phải là một từ duy nhất. Ở đây cũng có thể có:

Mục từ có nhiều hơn một từ, chẳng hạn như bưu điện.
Những thành ngữ như go on hay give up the ghost.
Tục ngữ
Chữ viết tắt (acronym và initialism) như NBA.
Tiền tố và hậu tố như re- và -ist.

Chứng thực

"Chứng thực" có nghĩa là được xác nhận thông qua:

Rõ ràng được sử dụng phổ biến
Có trong một tác phẩm nổi tiếng, chẳng hạn như trong một cuốn sách, tạp chí học thuật (có peer-review)

Nếu có thể, tốt hơn nên chú thích nguồn gốc các nguồn có khả năng vẫn tồn tại theo thời gian, để sau này ai đó đọc Wiktionary có thể tìm được nguồn gốc ban đầu. Phương tiện in ấn như sách và tạp chí cũng có giá trị và có thể được sử dụng, đặc biệt nếu nội dung được lập chỉ mục trên internet. Các phương tiện khác như âm thanh và video cũng có thể được chấp nhận, miễn là những phương tiện này có nguồn xác minh và được lưu trữ đúng cách. Chúng tôi không trích dẫn các trang Wikimedia khác (ví dụ Wikipedia), nhưng chúng tôi trích dẫn nguồn gốc từ nơi mà chúng tôi đã tìm thấy nội dung đó (chẳng hạn như trích dẫn từ các sách trên Wikisource). Khi trích dẫn từ một cuốn sách, hãy bao gồm ISBN.

Lỗi chính tả, lỗi chính tả phổ biến và chính tả biến thể

Lỗi chính tả có thể phù hợp thành mục từ riêng biệt nếu đó là các lỗi chính tả phổ biến, trừ các lỗi chính tả hiếm gặp. Không có quy tắc đơn giản nào, đặc biệt là trong tiếng Việt, quyết định xem chính tả có "đúng" hay không. Hầu hết các lỗi chính tả đơn giản ít phổ biến hơn nhiều so với các lỗi chính tả thường gặp nhất. Điều quan trọng cần nhớ là hầu hết các ngôn ngữ, bao gồm cả tiếng Việt, không có quyết định thống nhất cách viết nào là đúng, vì vậy có thể dễ xảy ra lỗi chính tả không chắc chắn.

Biến thể từ của vùng hoặc lịch sử không phải là lỗi chính tả. Ví dụ, có sự khác biệt giữa chính tả của người Anh và người Mỹ. Một chính tả được coi là không chính xác ở một nơi có thể không xuất hiện ở nơi khác, và thậm chí có thể được chấp nhận ở nơi khác.

Định dạng

Nếu biên tập viên quyết định rằng lỗi chính tả đủ tiêu chuẩn có mục từ riêng. Có thể định dạng theo cấu trúc sau: Phần đề mục ngôn ngữ và loại từ ở phía trước, theo sau là dòng đơn giản sau:

# {{misspelling of|...}}

Ngôn ngữ

Tất cả các ngôn ngữ tự nhiên đều được chấp nhận. Một số ngôn ngữ khác dưới đây cũng được chấp nhận làm mục từ, phải có cấu trúc chuẩn của mục từ như được mô tả trong Wiktionary:Sơ đồ mục từ:

Ngôn ngữ ký hiệu
Ngôn ngữ nhân tạo, là ngôn ngữ không phát triển một cách tự nhiên, mà là sản phẩm của nỗ lực có ý thức nhằm thực hiện một số mục đích. Chỉ có các ngôn ngữ xây dựng Esperanto, Ido, Interlingua và Volapük mới đủ tiêu chuẩn thành mục từ.

Những gì không nên có ở đây

Phá hoại

Đôi khi mọi người sẽ thêm các mục từ hoặc định nghĩa vào Wiktionary tiếng Việt không tuân theo mục đích hoặc quy định của Wiktionary, ví dụ như mục từ sai tiêu đề, chính tả sai, tự sáng tạo. Việc này là phá hoại và và có thể bị xóa khi phát hiện (trừ mục từ lỗi chính tả có thể phổ biến đến mức nó có thể là một biến thể chính tả được chấp nhận của từ). Nếu hành vi phá hoại liên quan đến một thay đổi đối với một trang, thì thay đổi đó sẽ được lùi lại. Nếu mục từ phá hoại là mục từ mới, mục từ đó sẽ bị xóa.

Wiktionary không phải là một bách khoa toàn thư

Xem thêm: Wiktionary:Những gì không phải là Wiktionary.

Biên tập viên nên cố gắng đảm bảo các mục từ không trở nên giống như các bài viết bách khoa toàn thư; nếu điều này xảy ra, những nội dung đó sẽ được chuyển đến Wikipedia, chỉ giữ lại bản thân mục từ.

Mục từ Wiktionary là về từ ngữ, không phải về người hoặc địa điểm. Nhiều địa điểm, một số người, được biết đến bằng những tên từ đơn lẻ đủ điều kiện để đưa vào làm tên riêng hoặc họ. Wiktionary chỉ chứa thông tin về các từ. Bài viết về các địa điểm và con người thuộc về Wikipedia. Ví dụ: Wiktionary sẽ cung cấp các cách phát âm, cách viết thay thế và ý nghĩa của các tên như Darlington, Hastings, David, Houdini, và Britney. Nhưng các bài viết về các thị trấn cụ thể (Darlington, Hastings), tượng (David), (Houdini) là nội dung thuộc về Wikipedia.

Ngoại lệ

Tên

Có các ngoại lệ về tên đủ điều kiện, một số loại tên sau đây đủ điều kiện:

Tên đệm hoặc họ phổ biến
Ví dụ: Tên đệm (chẳng hạn như David, Roger và Peter) và họ (chẳng hạn như Baker, Bush, Rice, Smith, và Jones) là các từ đủ điều kiện về tiêu chí này vì hầu hết các tên đệm và họ đều được sử dụng phổ biến.
Tên đã trở thành một thuật ngữ chung
Ví dụ: Hamburger được sử dụng như một từ chung cho một loại bánh sandwich. Remington được sử dụng làm từ đồng nghĩa cho bất kỳ súng trường nào và Hoover là từ đồng nghĩa cho bất kỳ máy hút bụi nào.
Nhãn hiệu hoặc tên công ty được sử dụng như một từ thông dụng, không phải là nhãn hiệu
Một số từ là nhãn hiệu và tên công ty, nhưng không phải tất cả nhãn hiệu và tên công ty đều là từ. (Chủ sở hữu nhãn hiệu thường không muốn nhãn hiệu của họ trở thành từ. Adobe Systems cho biết, không có từ Photoshopped, vì Photoshop® là nhãn hiệu chứ không phải là động từ phổ biến có thể có quá khứ phân từ; Xerox nói rằng không có từ xerox, vì Xerox® là một nhãn hiệu chứ không phải một động từ chung; Sony cho biết không có từ Playstationize vì không có từ Playstation và PlayStation® là một nhãn hiệu chứ không phải một động từ chung.) Nhiều nhãn hiệu và tên công ty được tạo thành từ mới (protologisms).