triều Kim
Tiếng Việt sửa
Cách phát âm sửa
| Hà Nội | Huế | Sài Gòn | |
|---|---|---|---|
| ʨiə̤w˨˩ kim˧˧ | tʂiəw˧˧ kim˧˥ | tʂiəw˨˩ kim˧˧ | |
| Vinh | Thanh Chương | Hà Tĩnh | |
| tʂiəw˧˧ kim˧˥ | tʂiəw˧˧ kim˧˥˧ | ||
Danh từ sửa
triều Kim
- Triều Kim do Nữu Chân tộc gây dựng, nguyên phiên thuộc của triều Liêu, thủ lĩnh Hoàn Nhan A Cốt Đả sau khi thống nhất các bộ lạc Nữ Chân, vào năm 1115 dựng nước đặt đô tại Hội Ninh phủ (nay thuộc A Thành, Hắc Long Giang), quốc hiệu là Đại Kim. Sau khi triều Kim lập quốc, cùng Bắc Tống định "Liên minh trên biển" nhằm giáp công Liêu, đến năm 1125 thì Kim diệt Liêu. Bắc Tống tiến đánh Liêu hai lần song đều thua, Kim thấy vậy liền xé bỏ hẹn ước với Bắc Tống, hai lần nam hạ Trung Nguyên, đến năm 1127 thì tiêu diệt Bắc Tống. Khi dời đô đến Trung Đô (nay thuộc Bắc Kinh), lãnh thổ Kim bao trùm Hoa Bắc, cùng khu vực Hoa Trung ở phía bắc Tần Lĩnh-Hoài Hà, khiến cho Tây Hạ cùng các bộ lạc Mạc Bắc như Tháp Tháp Nhi, Khắc Liệt phải thần phục, Nam Tống phải nhận là nước cháu (Tống gọi Kim là nước chú), xưng bá tại Đông Á.