蟹

Tra từ bắt đầu bởi

蟹

Chữ Hán

蟹 U+87F9, 蟹 CJK UNIFIED IDEOGRAPH-87F9 ← 蟸 [U+87F8] CJK Unified Ideographs 蟺 → [U+87FA]

phồn.		蟹
giản. #		蟹
dị thể		蠏 䲒 𩼠 蚧 thân mật (đặc biệt trong tiếng Quảng Đông)

Tra cứu

蟹 (bộ thủ Khang Hi 142, 虫+13, 19 nét, Thương Hiệt 弓手中一戈 (NQLMI), tứ giác hiệu mã 2713₆, hình thái ⿱解虫)

Chuyển tự

• Chữ Latinh
  • Phiên âm Hán-Việt: giải

Tham khảo

• Khang Hi từ điển: tr. 1098, ký tự 49
• Đại Hán-Hòa từ điển: ký tự 33668
• Dae Jaweon: tr. 1563, ký tự 5
• Hán ngữ Đại Tự điển (ấn bản đầu tiên): tập 4, tr. 2898, ký tự 2
• Dữ liệu Unihan: U+87F9

Chữ Nôm

(trợ giúp hiển thị và nhập chữ Nôm)

蟹 viết theo chữ quốc ngữ

giải

Tra mục từ trên để biết ngữ nghĩa tiếng Việt.

Cách phát âm

IPA theo giọng

Hà Nội	Huế		Sài Gòn
za̰ːj˧˩˧	jaːj˧˩˨		jaːj˨˩˦
Vinh	Thanh Chương		Hà Tĩnh
ɟaːj˧˩			ɟa̰ːʔj˧˩

• Dạng Nôm của giải.

蟹螮豸 ― giải đế trãi ― con giải (rùa truyền kỳ rất lớn và dữ tợn)

Tham khảo

1. Anthony Trần Văn Kiệm (2004) Giúp đọc Nôm và Hán Việt
2. Huỳnh Tịnh Của (1895) Đại Nam Quấc âm tự vị, quyển II, tr. 356

Tiếng Kikai

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 蟹 (kani, “con cua”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”); đối chiếu với

Danh từ

蟹(がにー) (ganī) 

1. Con cua.

Tham khảo

1. がにー【蟹】, JLect, 2023

Tiếng Miyako

Kanji

蟹 (hiragana かん, romaji kan)

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 蟹 (kani, “con cua”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”); đối chiếu với

Danh từ

蟹 (hiragana かん, romaji kan)

1. Con cua.

Tham khảo

1. かん【蟹】, JLect, 2023

Tiếng Nhật

Kanji

蟹

(“Jinmeiyō” kanji used for names)

1. Giải.

Âm đọc

• Go-on: げ (ge)
• Kan-on: かい (kai)
• Kun: かに (kani, 蟹)

Từ nguyên

蟹 (kani): Cua.

Kanji trong mục từ này
蟹
かに Jinmeiyō
kun’yomi

Từ tiếng Nhật cổ < . Có thể là từ ghép giữa 殻 (kara, “vỏ”) +‎ 丹 (ni, “đỏ”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”); đối chiếu với .

Cách phát âm

• (Tokyo) かに [kàní] (Heiban – [0])
• IPA^{(ghi chú)}: [ka̠ɲ̟i]

Danh từ

蟹(かに) (kani) 

1. Con cua.

   横這蟹 ― よこばひ ― cua bò ngang

Ghi chú sử dụng

Như thông lệ gọi tên trong sinh vật học, từ này thường được viết bằng chữ Katakana là カニ.

Tiếng Nhật cổ

Danh từ

蟹(げ) (ge) 

1. Con cua.

Tiếng Okinoerabu

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 蟹 (kani, “con cua”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”); đối chiếu với

Danh từ

蟹(がに) (gani) 

1. Con cua.

Tham khảo

1. がに【蟹】, JLect, 2023

Tiếng Okinawa

Kanji

蟹

(“Jinmeiyō” kanji used for names)

Từ nguyên

Kanji trong mục từ này
蟹
がに Jinmeiyō
kun’yomi

Cùng gốc với tiếng Nhật 蟹 (kani, “con cua”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”); đối chiếu với

Danh từ

蟹(がに) (gani) 

1. Con cua.

Tham khảo

1. 沖縄語辞典 データ集, ấn bản 9, National Institute for Japanese Language and Linguistics, 2001

Tiếng Triều Tiên

Cách phát âm

• (HQ tiêu chuẩn/Seoul) IPA^{(ghi chú)}: [hɛ] ~ [he̞]
• Ngữ âm Hangul: [해/헤]

Hanja

蟹 (eumhun 게 (ge) 해 (hae))

1. Dạng hanja^? của 해.

   蟹甲 ― 해갑 ― mai cua

Tham khảo

1. 국제퇴계학회 대구경북지부 (國際退溪學會 大邱慶北支部) (2007). Digital Hanja Dictionary, 전자사전／電子字典. 蟹

Tiếng Triều Tiên trung đại

Từ nguyên

Từ tiếng Hán trung cổ 蟹.

Hanja

蟹

1. Dạng Hán tự của .

Tiếng Trung Quốc

Nguồn gốc ký tự

Sự tiến hóa của chữ 蟹
Thuyết văn giải tự (biên soạn vào thời Hán)
Tiểu triện

Các ký tự trong cùng chuỗi ngữ âm (解) (Zhengzhang, 2003) 

	Tiếng Hán thượng cổ
薢
解
檞
懈
繲
廨
蟹
獬
澥
嶰
邂

Chữ hình thanh (形聲) : thanh 解 + hình 虫. Nguyên khởi viết là 蠏.

Từ nguyên

Từ . Đối chiếu với

Danh từ

蟹

1. Con cua (Loại từ: 隻 c)

2. (Quảng Đông) (lóng) giảm giá, bán lỗ.

Tham khảo

1. Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2008) Từ điển Trung Việt, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, tr. 1327

Tiếng Yoron

Từ nguyên

Cùng gốc với tiếng Nhật 蟹 (kani, “con cua”). Có thể cùng gốc với tiếng Triều Tiên 게 (ge, “con cua”).

Danh từ

蟹(がん) (gan) 

1. Con cua.

Tham khảo

1. がん【蟹】, JLect, 2023